COLOURS, RACES AND RELIGIONS ARE NOT OUR MATTERS ! |
AMILCAR CABRAL
Amílcar Lopes da Costa Cabral 12 Eylül 1924-20 Ocak 1973 yılları arasında yaşamış Gine Bissau ve Kap Verde’li ziraat mühendisi, yazar, politikacı ve milliyetçi düşünürdür. Abel Dijassi olarakta bilinen Cabral Gine Bissau savaşı sırasında burada ve Kap Verde’de milliyetçi bağımsızlık hareketinin liderliğini yapmıştır. Gine Bissau’nun tek yanlı bağımsızlığını ilan etmesinden 8 ay önce 20 Ocak 1973 te bir suikast sonucu hayatını kaybetmiştir. Marksizmle bağdaştırılsa bile Marksist değildir. |
Kap Verde’li ( baba ) Juvenal Lopes da Costa Cabral ve Gine Bissau’lu ( anne ) Iva Pinhel Évora’nın oğlu olarak 12 eylül 1924’te Gine Bissau’nun Bafata kentinde dünyaya gelmiştir. İlköğretimini Kap Verde’nin Mindelo kasabasındaki Liceu Gil Eanes lisesinde yüksek öğrenimini Kap Verde ve Gine Bissau’nun sömürücüsü olan Portekiz’in Lisbon başkentindeki Instituto Superior de Agronomia ziraat fakültesinde yapmıştır. Lisbon’daki yüksek öğrenimi sırasında Portekizin Afrika ülkeleri üzerindeki diktatörlüğüne karşı öğrenci hareketlerini organize etmeye başlamıştır.
1950 li yılarda Afrika’da ki Portekiz kolonilerinin özgürlük mücadelesi için Afrika’ya geri dönmüştür. 1956 yılında Gine ve Kap Verde’nin Portkeizden Bağımsızlığı için Afrika Partisi PAIGC’yi (Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo Verde ) kurmuş ve gene aynı şekilde Portekiz’den tanıdığı Agostinho Neto gibi diğer Angola’lı milliyetçilerle birlikte Angola Özgürlük Hareketi MPLA’nın (Movimento Popular Libertação de Angola ) önde gelen lider kurucularından birisi olmuştur.
1963 yılından suikaste kurban gittiği 1973 yılına kadar kesintisiz olarak Afrika özgürlük tarihinin önde gelen mücadelelerinden olan PAIGC’nin Gine Bissau’da Portekiz sömürgeciliğine karşı yürüttüğü silahlı hareketin liderliğini yapmıştır. Bu mücadele hem Kap Verde hemde Gine Bissau’nun özgürlük savaşıdır. Özgürlük savaşının hazırlık kampları Kwame Nkrumah’ın izniyle komşu Gana’da yapılmıştır. Cabral savaşçılarını çok değişik tekniklerle yetiştirmiştir. Bunlardan bir tanesi Gine’de ki tüm yerel aşiretlerin PAIGC’ye destek vermesini sağlamak için militanlarının etkili hitabet sanatına sahip olmalarıdır. Amilcar Cabral kısa bir süre içerisinde başarının savaşçıları yoğun popülasyon alanlarında sempatizan sayısını arttırmalarıyla mümkün olabileceğini görmüştür. Bir ziraat mühendisi olarak militanlarını yetiştirmiş ve onlara yerel çiftçilere verimli tarım tekniklerini öğretmelerini emretmiştir. |
Daha iyi ve daha fazla verim almaya başladığını gören halkın yükselen katılımı nedeniyle PAIGC’nin askeri kanadının gücüde artmıştır. Savaşmadıkları zamanlarda militanlar çiftçi populasyonunun yoğun olduğu alanlarda onlara ekim, dikim ve sürümlerinde yardım etmiştir.
Cabral liderliğindeki PAIGC tüm ülke çapında bir ticari takas sistemi ( Barter ) de inşa ederek kolonist dükkan sahiplerinden çok daha elverişli piyasa fiyatları oluşturarak ticari sistemi domine etmiştir. Bununla birlikte SSCB ve İsveçten gelen medikal ekipman desteğiyle yaralanan PAIGC militanlarına ve halka tedavi imkanı sağlayan mobil hastaneler kurmuştur. Savaş boyunca bu Barter pazarları ve hastaneler Portekiz rejiminin öncelikli imha planında olmuşlardır.
Cabral 1972 yılında bağımsız bir Afrika ülkesinin doğuşunun ilk adımı olan Halk Meclisini kurmaya başlamış fakat projeyi tamamlayamadan trajik bir şekilde PAIGC’den eski rakibi olan Inocêncio Kani’nin Portekiz ajanlarının yardımıyla düzenlediği suikast sonucu hayatını kaybetmiştir. Cabral’ın öldürülmesiyle birlikte Portekiz rejiminin bu eski rakip Kani’nin Cabral’ı tutuklayarak PAIGC’nin başına geçirilmesi planı suya düşmüştür. Bu suikast 20 ocak 1973’te Gine’nin başkenti Conakry’de gerçekleşmiştir. Ölümünden sonra yakın akrabası Luis Cabral partinin ve Gine Bissau’nun devlet başkanlığına getirilmiştir.
Cabral bir gerilla lideri olmasından fazla 20.yüzyılın en önde gelen Afrika’lı düşünürlerinden birisi olmasıyla tanınırdı. Derin entelektüel kapasitesiyle Afrika’nın bağımsızlık mücadelelerinde tüm sosyal, kültüreli felsefi, tarihi ve teorik öğeleride ele alırdı. Bu sıra dışı tarzı yazılarına ve konuşmalarına layıkıyla sirayet etmiştir.